Het ruilen of swappen van cryptomunten is voor veel beleggers een dagelijkse praktijk, maar de fiscale implicaties worden vaak onderschat. In België wordt het omwisselen van de ene cryptomunt voor een andere fiscaal beschouwd als een realisatie. Dit betekent dat er belasting verschuldigd kan zijn over de gerealiseerde meerwaarde, zelfs wanneer de ruil geen fiatvaluta (zoals euro’s of dollars) oplevert. Dit kan beleggers in complexe en soms problematische situaties brengen als ze niet tijdig voorbereid zijn. Hieronder gaan we kort in op de basisprincipes van het swappen van crypto en de mogelijke valkuilen.
Is het Ruilen of swappen van Crypto Belastbaar?
Ja, het ruilen of swappen van cryptomunten wordt door de Belgische fiscus beschouwd als een belastbare realisatie. Dit werd bevestigd in een parlementaire vraag van François Prévot, waarop de bevoegde minister het volgende antwoord gaf (vraag 1338 van 2 februari 2023):
"Een meerwaarde wordt geacht gerealiseerd te zijn wanneer een goed het vermogen verlaat in ruil voor fiatvaluta of in ruil voor een ander goed, zoals in voorkomend geval een andere cryptomunt. Er is uiteraard sprake van een meerwaarde wanneer de realisatie een toename van het vermogen genereert.De realisatie impliceert dus niet ipso facto een tegenprestatie in fiatvaluta. Wanneer een meerwaarde het resultaat is van een ruil tussen twee goederen, zoals bijvoorbeeld een cryptomunt A tegen een cryptomunt B, dan is deze meerwaarde ‘gerealiseerd’ en niet ‘latent’."
Dit betekent dat elke cryptoruil een fiscale realisatie is, zelfs als er geen fiatgeld betrokken is. Echter een fiscale realisatie betekent niet dat er ook daadwerkelijk belasting verschuldigd is. Zo dient in een eerste stap te worden nagegaan of er sprake is van normaal beheer of niet.
Stap 1: Is er belasting verschuldigd? Enkel bij speculatief of beroepsmatig inkomen
De eerste stap is te bepalen of uw cryptotransacties belastbaar zijn. Dit hangt af van de aard van de transacties:
Normaal beheer van privévermogen: Meerwaarden zijn in dit geval vrijgesteld van belasting. Dit geldt meestal voor langetermijnbeleggingen zonder speculatief karakter.
Speculatieve transacties: Indien transacties als speculatief worden beschouwd, worden de meerwaarden belast als divers inkomen tegen 33%, vermeerderd met gemeentelijke opcentiemen. Dit is vaak van toepassing bij kortetermijnbeleggingen of frequente handel.
Beroepsmatige activiteiten: Bij professionele handel in cryptomunten worden de inkomsten beschouwd als beroepsinkomen. Deze inkomsten worden belast aan de progressieve tarieven van de personenbelasting (tot 50%), plus eventuele sociale bijdragen.
We verwijzen graag naar ons eerder artikel voor een uitgebreide uiteenzetting over de mogelijke kwalificatie van de inkomsten.
Stap 2: Berekenen van de belastbare basis
Indien vastgesteld is dat er belasting verschuldigd is, wordt de belastbare basis bepaald door de waarde van de oorspronkelijke cryptomunt te vergelijken met de marktwaarde van de munt die ervoor in de plaats komt.
Voorbeeld:
U koopt een AlphaCoin voor €1.000 en ruilt deze een dag later voor twee BetaCoins met een gezamenlijke marktwaarde van €2.000. De meerwaarde bedraagt €1.000 (belastbare basis).
De twee BetaCoins worden een week later opnieuw geruild voor één AlphaCoin met een marktwaarde van €4.000. De meerwaarde bedraagt €2.000.
Deze nieuwe AlphaCoin wordt vervolgens 2 dagen later verkocht voor €4.500. De meerwaarde bedraagt €500.
In totaal is er dus belasting verschuldigd over €3.500 (€1.000 + €2.000 + €500), op voorwaarde dat de transacties als speculatief of beroepsmatig inkomen worden beschouwd. Eventuele verliezen op transacties kunnen worden afgetrokken van de belastbare basis.
Stap 3: Betalen van de belasting en mogelijke problemen
Een veelvoorkomend probleem is dat beleggers belasting moeten betalen in fiatvaluta terwijl ze vaak alleen cryptomunten bezitten. Dit kan tot aanzienlijke financiële uitdagingen leiden. Om dergelijke situaties te vermijden, is het essentieel om hier tijdig rekening mee te houden. Hieronder bespreken we enkele veelvoorkomende problemen en oplossingen.
Liquiditeitsprobleem (geen fiatgeld beschikbaar): Beleggers die al hun vermogen in cryptomunten aanhouden, staan voor een uitdaging wanneer belasting betaald moet worden. Dit is vooral problematisch als de waarde van de cryptomunten sinds de realisatie aanzienlijk is gedaald. Om dit probleem te voorkomen, is het verstandig om regelmatig een deel van uw cryptomunten om te zetten in fiatgeld of stabiele munten zoals USDT. Zo beschikt u altijd over een buffer voor belastingen.
We kunnen hier het voorbeeld geven:
Op 1 januari 2023 wordt voor 10.000 EUR aan de coin BetaCoin. Stel dat na een tweet van Elon Musk de prijs op 2 januari 2023 naar 1 miljoen EUR gaat.
Op 2 januari 2023 worden de BetaCoins geruild voor AlphaCoins ter waarde van 1 miljoen EUR. Stel dat de fiscale administratie van oordeel is dat het speculatief inkomen betreft en bijgevolg belast dient te worden.
op 1 augustus 2024 krijgt u uw aanslag aangaande de personenbelasting waaruit blijkt dat u 326.700 EUR dient te betalen.
U wenst op 2 augustus 2024 een deel van uw AlphaCoins te verkopen om uw belasting te betalen . Echter op dat moment daalt de waarde van AlphaCoin met 90%. Bijgevolg zijn deze coins nog maar 100.000 EUR waard. U dient bijgevolg 326.700 EUR aan belasting te betalen terwijl uw coins nog maar 100.000 EUR waard zijn.
Problemen met banken en overboekingen: Zelfs wanneer beleggers voldoende fiatgeld bezitten op een cryptoplatform, kan het moeilijk zijn om dit naar een bankrekening over te maken. Veel banken staan terughoudend tegenover gelden afkomstig van cryptoplatforms, wat leidt tot lange vertragingen en extra documentatie-eisen (AML-wetgeving). Het is daarom raadzaam om uw bankrelaties vroegtijdig te regelen en duidelijke afspraken te maken over de acceptatie van cryptogelden.
Administratieve uitdagingen: Daarnaast is een nauwkeurige administratie essentieel. U moet de aankoopprijzen, ruiltransacties en verkoopwaarden van uw cryptomunten nauwgezet bijhouden. Een simpele Excel kan hiervoor volstaan, maar gespecialiseerde software biedt vaak meer gemak en overzicht. Bij Aeacus Lawyers maken we gebruik van professionele tools om dit proces te vereenvoudigen.
Conclusie
Het ruilen van cryptomunten kan aanzienlijke fiscale gevolgen hebben. Zorg ervoor dat:
u uw transacties nauwkeurig bijhoudt
regelmatig fiatgeld, minstens stablecoins reserveert voor toekomstige belastingverplichtingen.
Denk ook aan mogelijke vertragingen bij banken en wees voorbereid met een duidelijke administratie.
Voor advies en begeleiding bij het correct naleven van uw fiscale verplichtingen kunt u altijd terecht bij Aeacus Lawyers. We helpen u graag van A tot Z.
Heeft u vragen over uw fiscale verplichtingen of over de impact van het ruilen van crypto? Neem gerust contact met op ons voor een vrijblijvend gesprek.
Christophe Romero Senne Verholle
Comments